صنعتی شدن جوامع نیازمند رشد همه جانبه است. در سازمان ها و شرکت ها تعدادی افراد مشغول به کار می شوند و تلاش ها و فعالیت هایی دارند که به ازای آن حقوق و مزایا و البته استعداد هایی را به دارایی خود افزون می کنند، اما اگر انجام این فعالیت ها مدیریت نشوند نه تنها پیشرفتی حاصل نمی شود بلکه با پسرفت های متنوعی روبرو خواهیم شد. از این رو در تمامی مشاغل سازمانی، نیازمند افرادی متخصص در راستای مدیریت منابع انسانی می باشیم تا بتوانند با مدیریت کارمندان اهداف استراتژیک یک سازمان را دنبال کنند.
مدیریت منابع انسانی HRM چیست؟
HRM مخفف human resources management است که به معنای مدیریت کارمندان یک سازمان می باشد. مدیران جهت رسیدن به ثبات درونی در سازمان و ارتقای بهره وری و همچنین رقابت های محلی و جهانی نیازهای آتی یک سازمان را مورد پیش بینی قرار میدهند و منابع انسانی را استخدام و توانمند می سازند.
هر سازمانی که منابع انسانی خود را از لحاظ دانش، نگرش، مهارت، رشد و توسعه دهد در اقتصاد و فناوری با پیشرفت منابع انسانی و رشد سازمانی مواجه می شود.
مدیریت منابع انسانی (hrm) در این حوزه بسیار کارآمد بوده، با انجام فرایند هایی مانند؛ جذب و استخدام، توسعه و آموزش، ارزیابی عملکرد کارکنان، مدیریت تردد و جبران خدمات، اخراج و اجرای برنامه هایی برای افزایش اثر بخشی در یک سازمان یا کسب و کار همواره نتایج مطلوبی به دنبال دارد.
اهداف مدیریت منابع انسانی
اهداف شخصی
حمایت از اهداف شخصی هر کارمند که شامل ارائه فرصت برای آموزش یا پیشرفت شغلی و همچنین حفظ رضایت کارکنان می شود. پروسه تجزیه و تحلیل شغل (تعیین ماهیت شغل هر یک از کارکنان، برنامه ریزی منابع انسانی و کارمندیابی، جذب و استخدام) نمونه ای از اهداف شخصی می باشند.
اهداف اجتماعی
گزینش داوطلبان و اقداماتی برای پاسخگویی، به نیاز های اخلاقی و اجتماعی یا چالش های که در شرکت انجام میگیرد و می تواند، شامل مواردی مانند: فرصت برابر و حقوق برابر برای کار برابر باشد و متعهد نمودن کارکنان به سازمان (تشویق، انگیزه بخشی، ایجاد ارتباط دوستانه، و محیط صمیمی در کار) نمونه ای از اهداف اجتماعی می باشند.
اهداف سازمانی
برقراری ارتباط با کارکنان و اقداماتی که برای کمک به تضمین کارایی، سازمان انجام می شود که شامل آموزش، استخدام تعداد مناسب کارمندان برای یک کار معین یا حفظ نرخ بالای، حفظ کارمندان است (مصاحبه، مشاوره، اجرای مقررات انضباطی، آموزش و توسعه نیروی انسانی، تضمین امنیت)
اهداف عملکردی
توجیه و آموزش دادن به کارکنان تازه استخدام و دستورالعمل هایی که به صورت کلی، برای حفظ عملکرد درست منابع انسانی در سازمان به کار میروند که شامل؛ تخصیص درست تمام منابع انسانی، مدیریت حقوق و دستمزد، ایجاد انگیزه و مزایا ارزیابی عملکرد می شود.
وظایف مدیریت منابع انسانی
استخدام نیروی انسانی
استخدام را می‌توان آغازگر وظایف بخش مدیریت منابع انسانی دانست. این واحد موظف است ضمن تعیین برنامه‌ای مشخص جهت هر جایگاه شغلی، اقدام به یافتن نیروهای کاری مناسب برای فعالیت در این جایگاه کند. در حقیقت این بخش را می‌توان به عنوان یک واسطه میان کارفرما و کاندیدای کار به شمار آورد. نقش این واحد در اینجا، آماده‌سازی نیروی کاندید جهت استخدام، و اطلاع‌رسانی به او در رابطه با قوانین جاری در محیط کار و شرایط تعیین شده از سمت کارفرما برای تنظیم قرارداد کاری است. اما همه چیز به این سادگی نیست!
مدیر منابع انسانی در ابتدا باید ارزیابی همه‌جانبه‌ای از نیاز سازمان داشته باشد، تا به تبع آن بتواند با جذب نیروی خبره در آن زمینه پاسخگوی این نیاز باشد. و البته متقابلاً باید تلاش کند ضمن تصویرسازی یک محیط کاری ایده‌آل برای نیروی کاندید، این اطمینان را به او بدهد که در صورت استخدام، امنیت شغلی و محیط کاری‌ای سالم در انتظار او خواهد بود.
| به طور کلی وظایف مدیر منابع انسانی در مرحله استخدام خلاصه شده در موارد زیر است : |
- یافتن مکان‌های مناسب جهت اعلام نیاز به نیروی کاری
- جذب تعداد بالایی از متقاضیان کار
- بررسی درخواست‌های کاری نیروهای متقاضی
- حذف درخواست‌های نامناسب و گزینش بهترین کاندیداها و آماده‌سازی لیست نهایی
- انجام مذاکرات اولیه با کاندیداهای نهایی
- تعیین وقت مصاحبه
- تلاش جهت سود دوجانبه برای متقاضی کار و کارفرما
آموزش کارکنان
پس از طی مراحل استخدام نوبت به مرحله آموزش و آماده‌سازی نیروی کاری جذب شده جهت شروع به کار است. در مرحله مقدماتی، تعریفی کلی از الگوی کاری مورد نظر به نیروی استخدامی ارائه می‌شود. قسمت مدیریت منابع انسانی باید به نحوی برنامه‌ریزی کند که آموزش‌های لازم، موازی با انجام کار صورت بگیرد. در صورت ارائه مراحل آموزشی با کیفیت مناسب، نیروی تازه‌وارد به راحتی می‌تواند خود را به شرایط کاری تطبیق داده و مطابق الگوی ارائه شده با دیدی واضح به انجام وظایف محوله بپردازد. نهایتاً حاصل آموزش‌های ارائه شده باید توسط بخش مدیریت منابع انسانی مورد ارزیابی قرار بگیرد.
تنظیم برنامه‌هایی جهت ارتقای مهارت کارکنان
تلاش برای بروزرسانی کارکنان در حوزه کاری مربوطه یکی از گام‌های مهم در راستای رسیدن به اهداف در مشاغل گوناگون است. افزایش مهارت و دانش کاری در کارکنان نه تنها امتیازی مثبت برای آن‌ها محسوب می‌شود، بلکه به نفع سازمان نیز هست و در حقیقت یک سود دوجانبه است. این بروزرسانی می‌تواند شامل شرکت در سمینارها و یا کنفرانس‌های مرتبط با حیطه شغلی فرد باشد.
بطور خلاصه می‌توان گفت فراهم نمودن زمینه شناسایی استعداد کارکنان و تلاش در راستای پرورش این استعداد و ایجاد فضایی مناسب برای رشد کاری کارکنان نیز از جمله مهمترین وظایف این واحد محسوب می‌شود.
سنجش و ارزیابی عملکرد کارکنان
مدیریت بخش منابع انسانی با سنجش و بررسی مکرر عملکرد کارکنان، علاوه بر مشخص نمودن میزان بهره‌وری پرسنل، با ارائه راهکارهای مختلف به آن‌ها کمک می‌کند تا با شناسایی نقاط ضعف و قوت کاری، در راستای افزایش کیفیت کاری خود تلاش بیشتری داشته باشند. همچنین این بخش با در نظر گرفتن امتیازاتی نظیر پاداش، می‌تواند تا حد زیادی در افزایش انگیزه کاری پرسنل تأثیرگذار باشد.
تلاش جهت ایجاد امنیت شغلی
ایجاد یک محیط کاری امن، عاری از هرگونه عوامل استرس‌زا، تأثیر قابل توجهی در کیفیت عملکرد کارکنان می‌تواند داشته باشد، زیرا نحوه عملکرد کارکنان ارتباط مستقیمی با فضای کاری و جو حاکم بر محیط کار دارد. علاوه بر این به وجود آوردن فضایی دوستانه، ضمن ایجاد محیط کاری سالم، به کارکنان قدرت ابراز نظر در زمینه‌های کاری را می‌دهد که این می‌تواند عاملی در جهت افزایش رضایت شغلی و به دنبال آن احساس تعهد در کارکنان باشد.
حل اختلافات در محیط کار
تجمع اشخاص مختلف در هر محیطی به معنای تجمع دیدگاه‌هایی متفاوت است. در چنین فضایی یقیناً بروز اختلاف نظر بین افراد کاملاً طبیعیست. در این شرایط مدیریت منابع انسانی وظیفه دارد با ورود به اختلاف پیش آمده بین کارکنان در محیط کاری، بدون قضاوت قبلی ضمن استماع اظهارات طرفین و بررسی موضوع، تصمیمی عادلانه گرفته و با قاطعیت آن را به اجرا بگذارد. قطعاً یک تصمیم‌گیری صحیح در این مواقع از تکرار چنین مشکلاتی جلوگیری خواهد کرد.
تخصیص پاداش به کارکنان
در نظر گرفتن پاداش تحت عناوین مختلف می‌تواند با افزایش انگیزه کاری در کارکنان، آن‌ها را به انجام هرچه بهتر وظایف محوله و همچنین تعهد کاری تشویق کند. ضمناً اختصاص پاداش ضمن ایجاد فضایی رقابتی البته از نوع سالم، می‌تواند به بازدهی مثبت و سودآوری کسب و کار کمک بسیاری کند.
البته این پاداش همیشه از نوع مادی نیست. گاه با ابتکار عمل و استفاده از روش‌های تشویقی متفاوت می‌توان تأثیر قابل توجهی در انگیزه و اشتیاق کاری پرسنل ایجاد کرد. پاداش‌هایی نظیر کاهش ساعت کاری در یک بازه زمانی خاص، در نظر گرفتن مرخصی‌های تشویقی و گذراندن تعطیلات و یا حتی قدردانی و تشکر در حضور تمامی پرسنل.
برخورداری از اطلاعات حقوقی
انجام امور کاری مطابق با قوانین کار از جمله وظایف مهم بخش مدیریتی منابع انسانی به شمار می‌رود. این امور می‌تواند شامل تنظیم قراردادهای کاری، اجرای قانون کار در تمامی زمینه‌ها از جمله تعیین دستمزد، ساعات کاری و … و همچنین تسلط به قوانین مالیاتی باشد.
مدل کوه یخ سازمان
موفقیت مثل یه کوه یخه که مردم قسمت پنهانش رو نمیبینن ! ولی افراد موفق باهاش دست و پنجه نرم کردن !
این مسئله مهم در مدیریت منایع انسانی باید بعنوان یک اصل شاخص در نظر گرفته شود
تهیه کننده : مرتضی بهمنی
منبع : daycompany.ir
دیدگاه خود را بنویسید