استاندارد ایزو 10006 راهنمایی برای مدیریت کیفیت در پروزه است در این استاندارد به روش‌ها و اصول مدیریت کیفیت، پیاده سازی بخش‌های مهم و تأثیر گذار و دستیابی به اهداف کیفیت پروژه پرداخته می‌شود.
استاندرد راهنمای ایزو 10006 ، در در پروژه‌های کوچک تا بزرگ، ساده تا پیچیده، مستقل تا وابسته به بخشی از یک برنامه یا قسمتی از یک سری پروژه کاربرد دارد.

ایزو 1006 و لزوم دریافت استاندارد آن برای پیمانکاران

شرکت ها و پیمانکارانی که اقدام به به دریافت گواهینامه ISO 10006 می نمایند، به کارفرما این اطمینان را می دهند که پیمانکار پروژه دارای یک سیستم منسجم مدیریتی برای رسیدن به اهداف پروژه می باشد، لذا شرکت هایی که استاندارد مدیریت پروژه مانند PMBOK یا ISO 10006 در آن پیاده سازی شده، ضمن سازماندهی بهتر به امور و فرآیند ها، باعث افزایش بهره وری و اثربخشی اجرای پروژه ها می گردند.

دامنه کاربرد استاندارد ISO 10006

استاندارد ISO 10006 راهنمایی جامع در خصوص کاربرد مدیریت کیفیت در پروژه ها ارائه می کند؛ این استاندارد برای پروژه هایی با پیچیدگی مختلف، کوچک یا بزرگ، کوتاه مدت یا بلندمدت، در محیط های مختلف و صرفنظر از نوع محصول یا فرآیندی که دخیل بوده است، کاربرد دارد.

ایزو 1006راهنمای مدیریت پروژه نیست، بلکه راهنمایی برای کیفیت در فرآیندهای مدیریت پروژه ارائه نموده است.


هدف از نگارش استاندارد ISO 10006

اهمیت راهبردی پروژه ها و حجم سرمایه گذاری لازم به تناسب وسعت و اهمیت آنها، موجب شده است تا پروژه ها از اهمیت ویژ هاینزد سازمانها برخوردارباشند . ازاین رو مدیریت پروژه ها ، ظرافتهای خاصی در بهین هسازی و موازنه عواملی همچون محدوده، زمان، هزینه و سایر منابع لازم به گونه ای كه كیفیت فعالیتها به نحو مناسب برآورده شوند دارند. توسعه كیفیت در پروژ هها با اثرات مستقیم و غیرمستقیم خود، موجب رشد و بالندگی سازمانها و نیز بهره مندی و رضایت مشتری و سایر طرفهای ذ ینفع پروژه می شود.
در سال 1997 ISO به منظور برآورده سازی اهداف فوق، اولین ویرایش استاندارد سیستم مدیریت كیفیت در پروژه ها 10006توسط كمیته فنی 176 سازمان بین المللی استاندارد تدوین و در سال 2003 با انجام بازنگریهای فنی لازم، ویرایش دوم آن انتشاریافته است.
این استاندارد، راهنمایی در خصوص موضوعات كیفیتی مرتبط و موثر بر پروژه ها است و تصویری از اصول و شیوه های مدیریت كیفیت در راستای دستیابی به اهداف كیفی پروژه ها با ماهیت، اندازه، مدت زمان، محیطها و پیچیدگیهای گوناگون ارائه می دهد .
همچنین این استاندارد با رویكردی فرآیندی و سیستمی, چارچوب ساختار یافته ای برای مدیریت و كنترل كیفیت در پروژه ها باهدف اطمینان از درك و برآورده شدن اهداف تعیین شده در پروژه برای تمامی طرف های ذی نفع ارائه می نماید.

هدف از نگارش و تدوین استاندارد ارائه راهنمایی هایی در خصوص کاربرد مدیریت کیفیت پروژه ها می باشد. این استاندارد طرح کلی اصول و رویه های مدیریت کیفیت را ارائه می نماید، که اجرای آنها مهم بوده و در راستای دستیابی به اهداف کیفیت مدیریت پروژه ها تاثیر گذار است.

استاندارد ISO 10006 و راهنمایی های مندرج در آن برای بخش وسیعی از سازمان ها و شرکت ها نگاشته شده و در پروژه های مختلف از کوچک تا بزرگ, از ساده تا پیچیده, از یک پروژه مستقل تا پروژه ای که خود بخشی از یک پورتفو پروژه ها است، کاربرد دارد.

کاربرد این راهنما برای کسانی است که در مدیریت پروژه ها دارای تجربه هستند و نیاز دارند اطمینان حاصل کنند، سازمان آنها اصول و رویه های مذکور در سری استانداردهای ایزو ۹۰۰۰ را اجرا کرده است .

همچنین کسانی که در مدیریت کیفیت تجربه دارند در استفاده از دانش و تجربه خود در روژه ها ملزم به تعامل با سازمان های پروژه هستند. به صورتی غیرقابل اجتناب، برخی از گروه ها بسیاری از جزئیات را در راهنمایی ها غیرضروری تشخیص می دهند ، در حالیکه ممکن است برخی از مخاطبان به این جزئیات وابسته باشند.

ارتباط با سایر استانداردها

پیاده سازی استاندارد ISO 10006 در کنار استانداردهای پایه نظیر ایزو ۹۰۰۱ و سیستم مدیریت یکپارچه IMS ، یا در کنار استانداردهای سری مشتری مداری نظیر ایزو ۱۰۰۰۲ و ایزو ۱۰۰۰۴ به رشد و تعالی سازمان به صورت چشمگیری کمک خواهد کرد.


ویژگی های ایزو 10006

  • استاندارد نمودن فعالیت های پروژه محور
  • توجه و تمرکز بر کیفیت در فعالیت های پروژه محور
  • دریافت نمودن گواهینامه بین المللی معتبر با کد رجیسترینگ
  • ایجاد احساس اعتماد و اطمینان در مشتریان
  • افزایش فروش به دلیل تقویت و ارتقای برند
  • ترکیب دانش مدیریت پروژه و مدیریت کیفیت

ساختار استاندارد ISO 10006 – ایزو 10006


1–      دامنه

2–      مراجع الزامی
3–      واژگان و تعاریف
4–      سیستم مدیریت کیفیت در پروژه‌ها
4–1– ویژگی‌های پروژه
4–1–1– کلیات
4–1–2– سازمان
4–1–3–فرآیندهاو فازها در پروژه‌ها
4–1–4– فرآیندهای مدیریت پروژه
4–2– سیستم‌های مدیریت کیفیت
4–2–1– اصول مدیریت کیفیت
4–2–2– سیستم مدیریت کیفیت پروژه
4–2–3– طرح کیفیت برای پروژه
5–      مسئولیت مدیریت
5–1– تعهد مدیریت
5–2– فرآیند راهبردی
5–2–1– کاربرد اصول مدیریت کیفیت از طریق فرآیند راهبردی
5–2–2– مشتری مداری
5–2–3– رهبری
5–2–4– مشارکت کارکنان
5–2–5– فرآیندگرایی
5–2–6– نگرش سیستمی به مدیریت
5–2–7– بهبود مستمر
5–2–8– رویکرد واقع بینانه در تصمیم‌گیری

5–2–9– روابط سودبخش دو جانیه با تأمین کننده
5–3– بازنگری‌های مدیریت و ارزیابی‌های پیشرفت
5–3–1– بازنگری مدیریت
5–3–2– ارزیابی‌های پیشرفت
6–   مدیریت منابع
6–1– فرآیندهای مرتبط با منابع
6–1–1– کلیات
6–1–2– برنامه‌ریزی منابع
6–1–3– کنترل منابع
6–2– فرآیندهای مرتبط با کارکنان
6–2–1– کلیات
6–2–2– استقرار ساختار سازمانی پروژه
6–2–3– تخصیص کارکنان
6–2–4– توسعه تیم
7–      پدیدآوری محصول
7–1– کلیات
7–2– فرآیندهای مرتبط با وابستگی‌های متقابل
7–2–1– کلیات
7–2–2– راه‌اندازی پروزه و توسعه طرح مدیریت پروژه
7–2–3– مدیریت تعامل
7–2–4– مدیریت تغییر
7–2–5– خاتمه فرآیند و پروژه
7–3– فرآیندهای مرتبط با دامنه
7–3–1– کلیات
7–3–2– توسعه مفهوم
7–3–3– توسعه و کنترل دامنه
7–3–4-تعریف فعالیت‌ها
7–4– فرآیندهای مرتبط بازمان
7–4–1– کلیات
7–4–2– طرحریزی وابستگی‌های فعالیت‌ها
7–4–3– برآورد مدت‌زمان
7–4–4– توسعه برنامه زمان‌بندی
7–4–5– کنترل برنامه زمان‌بندی
7–5– فرآیندهای مرتبط با هزینه
7–5–1– کلیات
7–5–2– برآورد هزینه
7–5–3– بودجه‌بندی
7–5–4-کنترل هزینه
7–6– فرآیندهای مرتبط با ارتباطات
7–6–1– کلیات
7–6–2– طرحریزی ارتباطات
7–6–3– مدیریت اطلاعات
7–6–4– کنترل ارتباطات
7–7– فرآیندهای مرتبط با ریسک
7–7–1– کلیات
7–7–2– شناسایی ریسک
7–7–3– ارزیابی ریسک
7–7–4– برخورد با ریسک
7–7–5– کنترل ریسک
7–8 فرآیندهای مرتبط با خرید
7–8–1 کلیات
7–8–2– کنترل و طرحریزی خرید
7–8–3– مدون سازی الزامات خرید
7–8–4– ارزیابی تأمین کنندگان
7–8–5– عقد قرارداد
7–8–6– کنترل قرارداد
8– اندازه‌گیری، تحلیل و بهبود
8–1– فرآیندهای مرتبط با بهبود
8–2– اندازه‌گیری و تحلیل
8–3– بهبود مستمر
8–3–1– بهبود مستمر توسط سازمان اصلی
8–3–2– بهبود مستمر توسط سازمان پروژه


به طور خلاصه هدف كلی این استاندارد ایجاد حفظ و ارتقاء سطح كیفیت در پروژه ها، از طریق ایجاد یك رویكرد نظام مند است به نحوی كه نیازهای تصریحی و تلویحی مشتری، درك و فراهم شوند.


– مزایای استقرار سیستم مدیریت كیفیت در پروژه ها
– درك نیازهای تصریحی و تلویحی كارفرما و برآوردن آنها
– سازماندهی مناسب و ایجاد ارتباطات موثر درون سازمانی
– كاهش هزینه ها و افزایش گردش سرمایه از طریق به كارگیری بهینه منابع
– ارتقای دانش فنی سازمان
– انعطاف پذیری و سرعت در پاسخگویی به نیازها
– ایجاد مزیت رقابتی به كمك افزایش توانمندیها
– ایجاد زبان مشترك میان كاركنان در كلیه پروژ ه ها
– ایجاد بستری برای بهبود مداوم فعالیتها
– انجام درست و به موقع عملیات صحیح


مشاور و مدرس : مرتضی بهمنی 09384963377