وقتی نوبت به حصول اطمینان از اینکه کسب و کار شما تا حد امکان کارآمد و مؤثر است، باید به موارد مختلف زیادی توجه داشته باشید. از فرآیندهای درگیر در تولید شما گرفته تا افرادی که برای شما کار می کنند و نحوه عملکرد آنها به صورت روزانه، بسیاری از موارد را می توان بررسی و تأیید کرد تا شرکت شما به خوبی کار کند.

ممیزی و بازرسی دو کلمه ای هستند که ممکن است قبلاً در مورد مدیریت کیفیت و کنترل کیفیت شنیده باشید. اما این اصطلاحات دقیقاً به چه معنا هستند؟ و چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

تعریف و ویژیگی های بازرسی و ممیزی به شرح ذیل است :

بازرسی Inspection

استاندارد بین‌المللی ایزو ۹۰۰۰:۲۰۱۵ بازرسی را “تعیین انطباق با الزامات مشخص شده” می‌داند. همچنین استاندارد بین‌المللی ایزو ۱۷۰۲۰:۲۰۱۲ بازرسی را “بررسی محصول، فرآیند، خدمت یا تاسیسات یا طراحی آن‌ها و تعیین انطباق آن‌ها با الزامات مشخص شده یا الزامات عمومی بر مبنای قضاوت حرفه‌ای (اظهار نظر تخصصی)” می‌داند. 

مجموعه فعالیتهایی که برای رد یا قبول محصول یا خدمتی انجام میشود. اگر مطابق با ویژگی های درخواستی باشد قبول و در غیر اینصورت رد می شود.

بازرسی در دوره های مختلف زمانی مثلا هفتگی, ماهانه, سالانه بر اساس یک چک لیست یا ابزارهای مختلف مثل کولیس و ... انجام می شود. در بازرسی معمولا به دنبال کشف عدم تطابق ها هستیم.

بازرسی چیزی (معمولاً یک قطعه از تجهیزات، یک منطقه کاری یا یک فرد) را ارزیابی می کند تا مشخص کند که آیا برخی از الزامات مشخص شده را برآورده می کند یا خیر.

بیشتر سوالاتی که در بازرسی مطرح شده از جنس صفر و یک هستن. پاسخ آن‌ها بله یا خیر است. به عنوان مثال ضخامت مجاز یک محصول دارای یک حد استاندارد مشخص است. در آزمایش یا این حد رعایت شده یا نشده است. بنابراین نتیجه انطباق یا عدم انطباق آن به سادگی قابل تشخیص است.

بازرسی ها به دو شکل انجام می شود:

بازرسی داخلی و بازرسی خارجی

بازرسی خارجی: اغلب توسط سازمان های نظارتی مانند سازمان غذا و دارو یا اداره ایمنی و بهداشت شغلی انجام می شود. بطور مثال اداره ایمنی و بهداشت برای بررسی و ارزیابی سیستم بهداشتی شرکت بصورت سرزده و بدون هماهنگی وارد شرکت می شود.

بازرسی داخلی: توسط کارکنان داخلی عملیات بازرسی انجام میشود. معمولا گروه های بازرسی کالاهای ورودی به سازمان یا گروه بازرسی جوش و...

*** گزارش بازرسی ثبت هر چیزی است که در حین بازرسی مشاهده می شود. این گزارش اغلب شامل جزئیاتی در مورد وضعیت فعلی مورد بازرسی و هرگونه مشکلی است که پیدا شده است. گزارش ممکن است شامل عکس ها یا نمودارهایی از شی مورد بازرسی نیز باشد.

 

دراینجا می توان فرق بازرسی و کنترل کیفیت را اینگونه بیان کرد که در کنترل کیفیت تمرکز بر روی نحوه تولید و عملیات تولید و محصول و خدمت نهایی است و بازخور نتایج نهایی حاصل از رد یا قبول تولید در تصحیح و توسعه تولید تاثیر می گذارد. ولی در بازرسی تمرکز و توجه فقط بر روی رد یا قبول تولید نهایی است.

بازرسی در لغت یعنی تفتیش و وارسی! در صنایع و سازمان ها انواع بازرسی ها را داریم مثلا بازرسی کالای یک شرکت مثل پیچ و مهره، بازرسی و پاسخگوئی به شکایات مشتریان، بازرسی جوش، بازرسی از عملکرد مدیران و کارکنان و...

انواع بازرسی کالا

سه بخش مهم بازرسی کالا معمولاً در قالب یکی از موارد زیر صورت می‌پذیرد:

  1.  بازرسی قبل از حمل
  2.  بازرسی حین تولید
  3. بازرسی پایان تولید

ممیزی (Audits)

"فرآیند سیستماتیک، مستقل و مستند برای به دست آوردن شواهد عینی و ارزیابی عینی آن برای تعیین میزان برآورده شدن معیارهای ممیزی"

ممیزی به طور کامل تمام جنبه های یک تجارت، محصول یا خدمات را بررسی می کند. برای ارزیابی دقت و کارایی عملیات یک شرکت طراحی شده است.

تفاوت‌های ممیزی و بازرسی   The Difference Between Inspection & Audit

:How to tell the difference

It is helpful to think of the Plan-Do-Check-Act (PDCA) cycle to differentiate between audits and inspections. At a high level, inspections are a “do” and audits are a “check”. An inspection is typically something that a site is required to do by a compliance obligation. An audit is the process of checking that compliance obligations have been met, including that the required inspections have been done. For example, an environmental operating permit may require a facility to do an inspection weekly on a piece of equipment to ensure it is operating correctly. The corporation may then conduct an annual audit to check compliance with the requirement to do the inspections



0: روش برنامه ریزی

بازرسی بدون اطلاع قبلی است و سیستم آن بر‌ مبنای مچ‌گیری است!
ولی ممیزی با اطلاع قبلی و برنامه ریزی قبلی است و‌ مبنای آن دست گیری است!
1. محصول در مقابل فرآیند
تفاوت اصلی بین ممیزی و بازرسی منبع است. ممیزی معمولاً به فرآیندهای درون یک شرکت نگاه می کند، در حالی که یک بازرسی معمولاً بر محصول یا خدمات ارائه شده متمرکز است.

2. عمق بررسی
تفاوت دیگر بین ممیزی و بازرسی، عمق بررسی است. بازرسی معمولاً محدود به الزامات مشخص شده است. اگر محصول یا خدمات آن الزامات مشخص شده را برآورده کند، قابل قبول تلقی می شود. اگر نه، مردود تلقی می شود. از سوی دیگر، ممیزی معمولاً یک بررسی عمیق تر از محصول یا فرآیند است.

3. رسمی و مستند
همانطور که از تعاریف این دو در بالا متذکر شدید، ممیزی فرآیندی بسیار رسمی و مستندتر از بازرسی است.

4. هدف
هدف اصلی ممیزی بهبود فرآیندها است. از سوی دیگر، بازرسی معمولاً برای تعیین اینکه آیا محصول یا خدمات با مشخصات مطابقت دارد یا خیر استفاده می شود.

5.چک لیست

چک لیست، فهرستی از نکات، سوال‌ها، فعالیت‌ها یا ویژگی‌ها است که یک فعالیت را به کارهایی خُردتر و کوچک‌تر تقسیم می‌کند. هدف از استفاده از چک لیست این است که مطمئن شویم هیچ‌یک از جزئیات یک فعالیت، فراموش نشده و به شکل استاندارد و با ترتیب درست و منطقی، انجام شده است. 

در فرآیند ممیزی و بازرسی از چک لیست ها استفاده می شود.


دانلود نمونه فایل اکسل ممیزی 5s و چک لیست بازرسی انبارها


جهت دیدن پکیج فوق تخصصی مستر تضمین (استاد و مدیر تضمین کیفیت) - کلیک کنید.


عضو ایسنتاگرام  BAHMANIIE.IR

 تلگرام BAHMANIIE_IR